ห้องคลีนรูม (Clean Room) นั้น มีชื่อไทยว่า ห้องปลอดเชื้อ หรือ ห้องสะอาด เป็นห้องที่มีการควบคุมปริมาณฝุ่นละอองและสิ่งปนเปื้อนต่างๆ ไม่ให้เกินระดับที่กำหนดไว้ นอกจากนั้นอาจมีการควบคุมอุณหภูมิ แรงดัน และความชื้นภายในห้องอีกด้วย เพื่อไม่ให้เกิดปัญหากับงานหรือสินค้าที่กำลังผลิตอยู่ ห้องประเภทนี้มีการนำไปใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมกันเยอะมากในปัจจุบัน และมีบริษัทออกแบบห้องคลีนรูมโดยเฉพาะด้วย ทำให้มีการนำเทคโนโลยีมากมายมาใช้กับห้องเหล่านี้อย่างไม่หยุดนิ่ง มาดูกันว่าห้องคลีนรูมนั้นมีเรื่องราวอะไรที่น่าสนใจบ้าง
ที่มาของสิ่งปนเปื้อนและการป้องกัน
แบ่งออกเป็นแหล่งที่มาจากภายนอกและภายใน สิ่งปนเปื้อนจากภายนอกนั้นสามารถเล็ดรอดเข้ามาในห้องคลีนรูมได้ทางระบบปรับอากาศจ่าย รวมทั้งการแทรกซึมผ่านรอยรั่วหรือรอยร้าวตามผนังห้อง กำแพง เพดาน และท่อลม ซึ่งบริษัทออกแบบห้องคลีนรูมสามารถป้องกันและควบคุมได้หลากหลายวิธี เช่น การใช้ระบบกรองอากาศแบบ HEPA Filter ที่กรองอากาศที่เข้าสู่ห้องโดยการควบคุมแรงดันในห้องให้สูงกว่าภายนอก และการอุดรอยร้าวหรือรอยรั่วด้วยซิลิโคน ระบบฉนวนกันความร้อนที่มีผิวเรียบไร้รอยต่อ ไม่เก็บกักฝุ่นและเชื้อโรค เป็นต้น ส่วนแหล่งที่มาภายใน สิ่งปนเปื้อนมักติดมากับผู้ปฏิบัติงานในห้อง ทั้งจากผิวหนัง เส้นผม การหายใจ เสื้อผ้าที่สวมใส่ รองเท้า ซึ่งสามารถควบคุมได้หลายวิธี เช่น การทำความสะอาดร่างกายด้วยอากาศ (Air Washer) สวมชุดป้องกันพิเศษขณะทำงาน การเคลื่อนไหวต้องเป็นไปอย่างเชื่องช้า และทำความสะอาดอย่างเคร่งครัด เป็นต้น
ชนิดของห้องคลีนรูม
บริษัทออกแบบห้องคลีนรูมจะออกแบบห้องตามการใช้งาน ดังนี้
-
Industrial Clean Room เป็นห้องสะอาดที่ใช้กับอุตสาหกรรมการผลิตอุปกรณ์ อิเลคโทรนิคส์ ไมโครชิพ อุตสาหกรรมการผลิตสี ฟิล์ม และสารเคมีต่าง ๆ
-
Biological Clean Room เป็นห้องสะอาดที่ใช้กับอุตสาหกรรมการผลิตยา ห้องปฏิบัติการทางด้านชีววิทยา ห้องผ่าตัด เพื่อควบคุมปริมาณเชื้อแบคทีเรีย ความดันอากาศในห้องจะต้องสูงกว่าความดันอากาศภายนอกหรือห้องข้างเคียง เพื่อป้องกันไม่ให้สิ่งสกปรกจากห้องข้างเคียงไหลเข้าสู่ ห้องสะอาด
-
Biohazard Clean Room เป็นห้องสะอาดที่ใช้กับห้องปฏิบัติการที่เกี่ยวข้องกับ เชื้อโรคไวรัสหรือสารที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ โดยบริษัทออกแบบห้องคลีนรูมจะคุมความดันอากาศในห้องให้ต่ำกว่าความดันอากาศภายนอกหรือห้องข้างเคียง เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อหรือสารที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพออกไปปนเปื้อนสิ่งแวดล้อมภายนอก
จากข้อมูลที่กล่าวมาจะเห็นได้ว่าห้องคลีนรูมนั้นมีรายละเอียดค่อนข้างมาก ดังนั้น หากคุณสนใจที่จะสร้างห้องคลีนรูม ก่อนที่จะติดต่อบริษัทออกแบบห้องคลีนรูมคุณควรรวบรวมข้อมูลที่จำเป็นเกี่ยวกับความต้องการใช้งานของธุรกิจตัวเองและตรวจสอบความเชี่ยวชาญของบริษัทเหล่านั้นให้ดี เพื่อให้ได้ห้องคลีนรูมที่มีความเหมาะสมและคุณภาพดี