การตัดแต่งกิ่ง #2 : การตัดแต่งไม้พุ่มทรงเตี้ย

หมวดหมู่ของบล็อก: 

ต่อเนื่องจากบล็อก การตัดแต่งกิ่ง #1 : แนะนำเบื้องต้น  เรามาลงรายละเอียดโดยการดูการตัดแต่งกิ่งของบ้านพุ่มขนาดเล็กที่หลายท่านมีในสวนอย่างเช่น มะนาว หรือ มะกรูด

พฤติกรรมการติดผล

ก่อนจะตัดแต่งกิ่งเพื่อเพิ่มการออกผล  เราควรจะเข้าใจนิสัยของต้นไม้ก่อนว่าการติดผลจะติดที่กิ่งแบบไหนซึ่งจะมีการติดผลที่กิ่งยาว (shoot) และกิ่งสั้น (spur) ตามรูปข้างล่าง


การติดผลบนบนกิ่งข้อยาว (shoot) มักจะเป็นกิ่งเล็กที่แตกออกจากกิ่งหลัก


การติดผลบนกิ่งข้อสั้น (spur) จะชิดกับกิ่งหลักที่แข็งแรง


ไม้ผลแต่ละชนิดจะมีพฤติกรรมการติดผลแตกต่างกันดังนี้

ติดผลบนกิ่งยาว (shoot) ในฤดูปัจจุบัน ติดผลบนกิ่งยาว (shoot) ในฤดูก่อนหน้านั้น ติดผลบนกิ่งยาว (shoot) หรือกิ่งสั้น (spur) ของฤดูก่อนหน้านั้น ติดผลบนกิ่งสั้น (spur) ที่มีอายุหลายฤดู

มะเดื่อ (การออกผลครั้งที่ 2)
องุ่น
มะนาว
ส้ม
ราสเบอร์รี่
ถั่ววอลนัท

มะเดื่อ (การออกผลครั้งแรก)
อะโวคาโด
แบล็คเบอร์รี่ (แบบที่ไม่ใช่โทรศัพท์)
มะกอก
พีท

แอปเปิ้ล (ส่วนน้อย)
แพร์ (ส่วนน้อย)
เชอร์รี่เปรี้ยว

แอปเปิ้ล (ส่วนมาก)
แพร์ (ส่วนมาก)
ถั่วแอลมอนด์
เอพิคอท
บลูเบอร์รี่
เชอร์รี่หวาน
พลัม
ทับทิม

เราจะสังเกตุเห็นว่าต้นไม้ที่ติดลูกบนกิ่งยาว (shoot) ที่งอกในฤดูปัจจุบันจะสามารถติดลูกได้เร็ว (เพียง 1-2ปี) กว่าต้นไม้ที่ติดผลบนกิ่งสั้นที่มีอายุหลายปี  เนื่องจากการติดผลของต้นไม้ประเภทนี้จะอยู่บนกิ่งที่งอกมาใหม่  ดังนั้นการกระตุ้นด้วยการตัดแต่งกิ่งจะได้ผลดีกับต้นไม้ประเภทนี้มากกว่าต้นไม้ที่ติดผลบนกิ่งสั้นที่มีอายุนาน

เทคนิคการตัด

1. ในช่วงอายุน้อยๆ ต้นไม้จะเน้นส่งอาหารไปเลี้ยงกิ่งมากกว่าการออกผลอยู่แล้ว  เมื่ออายุมากขึ้นต้นไม้จะค่อยๆ เปลี่ยนไปเน้นการออกผลมากกว่าการแตกกิ่ง  การตัดแต่งกิ่งจะกระตุ้นให้มีการสร้างกิ่งใหม่ได้ผลดีกับต้นไม้ที่มีอายุมาก  เพื่อหลีกเลี่ยงการชะงักของการเจริญเติบโต  จึงควรหลีกเลี่ยงการตัดแต่งกิ่งมากเกินไปในช่วงปีแรกๆ ควรทำเพียงตัดกิ่งให้เบาบางลง (Thinning) เพื่อแต่งทรงของต้น โดยไม่ตัดยอดให้สั้น (Heading back ) เมื่อต้นไม้เริ่มออกผลดกแล้วจึงเริ่มตัดยอดให้สั้น (Heading back) ได้

นอกจากนั้นในปีต้นๆ ควรจะเด็ดดอก หรือผลเล็กๆ ของต้นไม้เพื่อให้ต้นไม้เน้นการเจริญเติบโตของต้นอย่างเต็มที่  ในปีหลังๆ ให้เด็ดดอก หรือผลเล็กๆ ออกบ้างเพื่อให้มีอาหารไปเลี้ยงผลที่เหลือให้เป็นผลที่มีคุณภาพ และขนาดโต

2. การตัดแต่งกิ่งควรจัดทรงให้ใบไม้ด้านบนไม่บดบังแสงของใบไม้ด้านล่าง  ดังนั้นจึงควรออกมาเป็นรูปปิรามิด

3. ถ้าเราแบ่งต้นไม้ออกเป็น 3 โซนตามรูปด้านล่าง  โซน 1 มักจะมีกิ่งใบที่แข็งแรง  แต่การเติบโตของโซน 1 จะบดบังแสงของโซน 2 ซึ่งเป็นโซนที่จะให้ผลที่มีคุณภาพดี  โซน 1 จึงไม่ควรมีมากไป  ส่วนโซน 3 มักจะให้ผลที่มีคุณภาพด้อยกว่าเนื่องจากถูกบดบังแสงแดด  การลดจำนวนกิ่งในโซน 3 จะทำให้อาหารไปเลี้ยงผลที่โซน 2 อย่างเต็มที่  สรุปหลักการตัดแต่งกิ่งคือลดขนาดของโซน 1 และ 3 ลง เพื่อให้โซน 2 สามารถทำหน้าที่ได้เต็มที่


เมื่อนำหลักการข้างต้นมาใช้กับต้นมะนาวเป็นตัวอย่าง ผู้รู้หลายๆ ท่านแนะนำให้ตัดแต่งกิ่งมะนาวดังนี้

1.ตัดกิ่งกระโดงหรือที่ตั้งตรงๆออกโดยสรีระแล้วกิ่งแบบนี้จะให้ผลยากเพราะมีการเติบโตในแนวตั้งฉากสูงและจะดูดสารอาหารไปใช้มาก  (คือโซน 1 นั่นเอง)
2.กิ่งที่โค้งเข้าหาพุ่ม (เพราะจะไปบดบังแสงกันเอง)
3.กิ่งที่อยู่สูงจากพื้นน้อยกว่า 50 ซ.ม. (คือโซน 3)
4.กิ่งหางหนูที่สั้นตุ่นๆ
5.กิ่งที่น้อยกว่า 45 องศา วัดจากยอดออกมา คล้ายๆข้อแรกเพราะมีความชันเกินไป (โซน 1 อีกเช่นกัน)
6.กิ่งที่เป็นโรค เช่น แห้งจากยอดลามลงมา กิ่งที่เป็นแคงเกอร์

หลังจากตัดแต่งกิ่งเสร็จก็จะโปร่งๆ คล้ายกับรูปข้างล่าง  และไม่ควรปล่อยให้ต้นสูงเกินไปจะยากในการเก็บเกี่ยวผลผลิต


4. เมื่อดูจากแนวดิ่งลงมาแล้ว กิ่งไม่ควรแตกออกไปทุกทิศทางมากเกินไป เพระจะบดบังแสง  และไม่ควรจะมีความยาวของกิ่งเท่ากันหมด  ควรจะมีความแตกต่างกันบ้างเพื่อให้แสงเข้าถึงกิ่งตรงกลางได้ดีขึ้น

5. ช่วงเวลาที่เหมาะสมของการตัดแต่งกิ่งคือช่วงปลายฤดู ก่อนถึงเวลาพักตัว (ซึ่งถูกกำหนดโดยอากาศเย็นหรือความแห้งแล้ง) ต้นไม้จะเริ่มทยอยส่งพลังงานไปเก็บตามส่วนต่าง ๆ ส่วนใหญ่อยู่ตามใต้เปลือกของลำต้น กิ่งและราก เราจะเห็นได้จากการแทะเปลือกของกระรอกในหน้าแล้งนั่นเอง ในต้นไม้พวกทิ้งใบช่วงนี้จะเริ่มส่งแป้งและน้ำตาลไปสะสมตามกิ่งก้านและตุ่มตา ใบจะเปลี่ยนสีเป็นสีเหลือง, ส้ม, แดงหรือน้ำตาลอ่อน ก่อนจะร่วงไปจนหมดต้นแล้วแต่ประเภทของมัน ส่วนรากก็จะหยุดการแตกรากฝอยและรากขนอ่อน ระยะนี้นี่แหละที่เหมาะสมที่จะตัดแต่งกิ่ง ก้าน ใบที่สุด  “นั่นเป็นเพราะต้นไม้นำพลังงานที่หามาได้ทั้งหมดเข้าไปสะสมเรียบร้อยแล้ว การตัดแต่งกิ่งจึงไม่มีผลต่อการลงทุนใหม่ของต้นไม้ในปีต่อไป”  สำหรับมะนาวแล้วจะเป็นช่วงที่เราเก็บเกี่ยวมะนาวหน้าแล้งไปแล้ว  ประมาณช่วงเดือนมกราคม - มีนาคม  ถ้าจะเลยไปก็ไม่ควรเกินเดือนเมษายน

สรุปคือควรตัดแต่งกิ่งให้เป็นทรงพุ่มโปร่งแสงแดดจะส่องเข้าได้ทั่วทั้งต้น โรคและแมลงบางชนิดจะลดลง และต้นมะนาวมีอายุยืน เพราะมีกิ่งใหม่ๆ มาแทนกิ่งเก่าเสมอ จำไว้เสมอว่าสำหรับพืชที่ติดผลที่กิ่งยาวในฤดูปัจจุบันแล้ว “กิ่งใหม่ออกลูกดีกว่ากิ่งเก่า”  บางครั้งชาวสวนมะนาวจึงเรียกการตัดแต่งกิ่งนี้ว่า "ทำสาว" ต้นมะนาว  โดยจะทำทุกปี  และตัดแต่งใหญ่ทุกๆ 3 ปี

แต่...ขอเตือนหนุ่มๆ ว่าการ "ทำสาว" แบบนี้ใช้ได้แต่กับต้นไม้นะครับ  อย่าได้พยายามไปตัดแต่งกิ่งผู้หญิง เพราะจะไม่สามารถทำให้สาวได้แบบต้นไม้ และตัวท่านเองอาจจะอายุสั้นได้

:uhuhuh:

ความเห็น

   น่าสนใจครับขอบุ๊คมาร์ค

 การทำงานต้องรู้จริงทำจริงจึงประสบกับความสำเร็จ

:embarrassed: ขอบคุณกั๊บ

“Stupidity is an attempt to iron out all differences, and not to use them or value them creatively.”
― Bill Mollison

 

ขอบคุณมากๆ สำหรับความรู้ที่ดี ป้าติ๋วกำลังหาวิธีจะทำให้

มะนาวออกลูกพอดีเลย  มะนาวบ้านป้า ออกลูกดกครั้งเดียว

แล้วหยุดไปเลย จะต้องลองตัดแต่งกิ่งตามคำแนะนำ แล้วจะ

มารายงานผลนะจ๊ะ :cheer3: :cheer3:

 

 

 

 

 

 

:admire: ว้าว  ถ้ามะนาวออกลูก ก็จะได้เห็นรูปน้ำพริกจากบล็อกป้าติ๋วอีกแล้วซินะ

“Stupidity is an attempt to iron out all differences, and not to use them or value them creatively.”
― Bill Mollison

รับทราบ...........จะเก็บไปเป็นความรู้ต่อไปค่ะ

ขอบคุณค่ะ อาจารย์คะ

:shy: ย่าตอนครับ  อย่าเรียกว่าอาจารย์เลยครับ  ผมก็แค่สมาชิกธรรมดาคนหนึ่ง  เมื่อเรียนรู้อะไรน่าสนใจก็แค่อยากแบ่งบัน

“Stupidity is an attempt to iron out all differences, and not to use them or value them creatively.”
― Bill Mollison

ขอบคุณจ้า

"เชื่อในผล แห่งการทำความดี"

แดงน่าจะเชี่ยวชาญอยู่แล้ว  เพราะยางพาราก็มีการตัดแต่ง

“Stupidity is an attempt to iron out all differences, and not to use them or value them creatively.”
― Bill Mollison

  มาเก็บความรู้เพิ่มเติม ขอบคุณคะ :admire2:

หน้า